Podolojinin ilgilendiği ayak sağlığı problemlerinden birisi de latincesi ile onikomikosis, yaygın bilinen ismiyle tırnak mantarıdır. Ayak bölgesinde mantar enfeksiyonu ile çok sık karşılaşmaktayız, mantar enfeksiyonlarından tırnağı tutan onikomikosis, tırnağın bütün mantar enfeksiyonlarını kapsayan bir terimdir.

Tırnak mantarlarının etkeni olarak daha çok dermatofitler karşımıza çıkmaktadır. Dermatofitler hastalık yapıcı mantar sınıfına dahil mikroorganizmalardır. Tırnak mantarı, hem dermatofitler hem de dermatofit dışı mantarlara (maya ve küflere) bağlı gelişebilmektedir. Dermatofitlere bağlı gelişenlere  tinea unguium denmektedir.

Dermatofitler derinin en dış tabakasında bulunan keratin ile beslenmekte, bu sebeple deri yüzeyine veya tırnaklara yerleşmektedir. Tırnağa yerleşim gösterdiğinde zamanla sağlıklı tırnak yapısı bozularak parlaklığını kaybetmektedir. Bunun sonucunda tırnak, sarı/beyaz/yeşilimsi bir renk almakta, tırnakta hem hipertrofik bir yapı (kalınlaşma) oluşmakta hem de tırnaklar çok kolay şekilde ufalanmaktadır.

Mantarın Tırnağa Yerleşimini Kolaylaştıran Faktörler Nelerdir?

Mantarın tırnağa yerleşimini kolaylaştıran faktörler arasında;

• Travma, darbe,
• Tırnağı etkileyen başka deri hastalıkları,
• Damar dolaşımında bozulma,
• Tırnak uzamasında yavaşlama,
• İmmün sistemi zayıflatan hastalıklar veya ilaçlar(Diyabet vs), dolaşım bozuklukları (arteriel-venöz yetmezlikler vs)
• Beraberinde kronik tinea pedis varlığı,
• Deri bütünlüğünün bozulmuş olması,
• Deri ve tırnağın uzun süre nemli kalması,
• Enfekte malzemeler  (havlu, ayakkabı, terlik gibi) ve enfekte ıslak zeminler ile yapılan temaslar

sayılabilir.

Tırnak Mantarı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi için öncelikle bir dermatolog tarafından hastalığın teşhisi gerekmektedir çünkü görüntü olarak tırnak mantarına benzese de, problemin bakteriyel kökenli olma ihtimali veya sedef (psoriasis) gibi bir sistemik rahatsızlık olma ihtimali de vardır. Uygulanacak tedavi belirlendikten sonra bir podolog tarafından tırnağı tutan mantarlı tırnak dokusu uygun frezler ile alınır. Bu sayede lokal olarak uygulanacak olan ilaç/krem veya cilanın etkinliği en üst seviyeye ulaşmaktadır. Buna bağlı olarak ilaç tırnağın en uç-en alt noktasına kadar nüfuz etmektedir.

Uygun ilaç tedavisi ve Podolog müdahalesinin ardından hastaların -özellikle diyabetlilerin- dikkat etmesi gereken bazı hassas noktalar vardır;

• Diyabetlilerin vücuttaki enfeksiyonu -tırnak mantarı dahil- kan şekeri dengesini etkileyebilir. Bu sebeple kan şekerinin yüksek seyretmesine neden olabilir. Bununla birlikte, diyabetlilerde tırnak mantarı ve ayak mantarı, deri bütünlüğünün bozulması, deri ve eklerinin doğal florasının değişmesi ile vücutta başka enfeksiyonların gelişmesine sebep olabilir.

• Ayağın günlük olarak ılık su ile yıkanması, özellikle parmak aralarının nemli bırakılmaması önemlidir,
• Kullanılan ayakkabıların havadar olması, ayakların aşırı terlemesini ve uzun süre nemli kalmasını engelleyecek, bu sayede mantar ve başka enfeksiyonların gelişmesini önleyecektir,
• Mantar ile temas eden tırnak makası, ayakkabı, terlik vb eşyaların kişiye özel olması, aile içinde başkaları tarafından kullanılmaması gerekmektedir,
• Çorapların gün içinde mümkünse sık sık değiştirilmesi, pamuklu ve yünlü yapıda olması tercih edilmeli, yıkarken de yüksek sıcaklıklarda yıkanması gerekmektedir,
• Ayakkabılar gün aşırı değiştirilerek giyilmeli ve havalandırılmalıdır.

Tırnak Mantarı Tedavisi Ne Kadar Sürmektedir?

Ayak tırnakları, el tırnaklarına göre 3 kat daha yavaş uzar. Tırnak mantarı olgularında toplam tedavi süresi de bu sebeple uzamaktadır. Tedavi sürecinde, tırnaktaki enfekte alanların iyileşmesi değil, kökten gelen sağlıklı tırnağın bütün plağa zamanla yerleşmesi hedeflenir. Bu sebeple tırnaktaki enfekte alanların büyüklüğü toplam tedavi sürecindeki önemli noktalardan birisidir. Süreyi etkileyen diğer önemli noktalar ise kişinin; 
* Verilecek olan eğitime günlük hayatında uyması,
* Kronik bir rahatsızlık olup olmaması (Periferik Arter Hastalığı, Diyabet vs)
* Metabolizma hızıdır (Yaş vs).

Podolog Engin Gökkaya
http://podologuz.com/tirnak-mantari-onikomikoz/

Merkezimizde yapılan işlemlerin görsellerini incelemek için alttaki linki tıklayınız:
https://www.podologum.com/vaka-takip-gorselleri/